Uzun zamandır insanoğlunun hayatında önemli bir yer tutuyor olmasına karşın mobilya ve ahşap işçilikleriyle pek alakanız olmadıysa vernik nedir bilmiyor olabilirsiniz. Anca vernik, ahşap işçiliklerinin olmazsa olmazı olarak kabul edilir.
Vernik, mobilya ve ahşap eşyaların dış yüzeyine bir fırça veya püskürtücü yardımıyla sıkılan bir dış katmandır. Parlak ve mat olmak üzere iki farklı şekilde ahşap yüzeylerine uygulanabilir ve koruma görevi dışında tek düze bir renge sahip olmasını sağlar.
Ahşap binlerce yıldır hem iç hem dış mimari olmak üzere, insan hayatında önemli bir yer tutar. Son zamanlarda geri dönüştürülebilir kaynakların daha önemli hale gelmesiyle beraber ahşap işçiliklerinin değeri de artmış durumda. Uzun yıllar sorunsuz bir şekilde kullanım ömrü olmasını isteyen üreticiler ve kullanıcılar, verniğin koruyucu özelliklerinden faydalanmaktadır. Teknik olarak bir reçine ve yağ çözücü kombinasyonundan oluşan vernik çeşitleri, kullanım alanlarına göre farklılık gösterir. Geçmiş yıllara göre formülü birkaç değişikliğe uğramış ancak daha uzun ömürlü olmuştur.
Kullanım şekilleri aşağıda sıralanmıştır:
- Vernik, doğal kıllı herhangi bir boya fırçası ile kullanılabilir. Uygulamadan önce ahşap üzerindeki tor ve kirin temizlenmesi tavsiye edilir.
- Ahşap işçiliğinden sonra uygulanan vernik kalın olacaksa, bir önceki verniğin kurumasını beklemelisiniz. Bu yüzden vernik katmanını ortalama 6 saat arayla sürmelisiniz. Ayrıca su ve nem gibi koşullardan da uzak durması gerekir.
- Vernik uyguladıktan sonra ahşap yüzeyince kabarcıklar görürseniz, uygulamayı hemen bırakın ve daha ince kıllı bir fırça kullanın.
- Tamamen pürüzsüz bir yüzey için, cilayı katmanlar arasında hafifçe zımparalamak için 220-kumlu zımpara kâğıdı kullanın.
Vernik Ne İşe Yarar?
Vernik, ahşap cilalaması için dış yüzeye uygulanan bir tür ciladır. Vernik ne işe yarar derseniz, dış yüzey için çok yönlü bir koruma katmanı olduğunu söyleyebiliriz. İster dış mekan ister iç mekan olsun, mobilya ürünlerinin çok yönlü korunmasını sağlar. Ahşabın kullanım durumuna bağlı olarak vernik çeşidi de farklılık gösterir. Buna, bir alt başlıkta vernik çeşitleri ve kullanım alanları başlığı altında detaylı bir şekilde yer vereceğiz. Verniğin ahşap üzerinde koruyucu etkilerini sıralayacak olursak:
- Dış mekân koruması: Vernik, dış mekân mimarisinde kullanılan ahşaplar için birçok farklı koruma şekli sunar. Örneğin ahşap malzemeler, yağmur ve kar gibi durumlara bağlı olarak hızlıca çürüyebilir. Vernik, dış yüzeyine sağladığı koruma katmanı sayesinde suyun ahşaba doğrudan temas etmesini de önlemiş olur. Öte yandan ahşabın bir diğer düşmanı da özellikle sıcak iklimlerdeki güneş ışınlarıdır. Güneş ışınları, ahşabın ömrünü kısıtlar ve kabarmasına sebep olur. İyi bir şekilde izole edilmiş kalın katmanlı bir vernik, ahşap için bir koruma alanı oluşturur.
- İç mekân koruması: Mobilyalar en ufak darbelere karşın çizilebilir veya üzerinde deformeler meydana gelebilir. Buna bağlı olarak vernikli mobilyalar bu tip durumlara karşın bir koruma oluşturur. Zamanla üzerindeki verniği giden mobilyalar bir kâğıt zımpara ila zımparalanarak tekrar cilalanabilir. Böylece uzun yıllar yeni gibi kullanılabilir.
- İç mekân ahşapların maruz kaldığı sorunlardan bir diğeri de tahta kurusudur. Güçlü kimyasallarla elde edilmiş vernikler, tahta kurusu gibi böceklerin uzak durmasını sağlar.
- Estetik görünüm: Ahşap mobilyaların vernik kaplamasıyla beraber harika bir görünüme sahip olduğu bir gerçek. Farklı renk seçenekleri ve katmanlar ile çok yönlü bir kompliman sağlanabilir.
- Boya koruması: Vernik, ahşap yüzeyleri hem son kat olarak hem de başka bir cilayı sabitlemek için kaplamak için kullanılabilir. Ahşap ürünler en sofistike ve sıra dışı ürünlerden biri olarak kabul edilir. Ancak ahşabın uzun ömürlü olması için özel koruma gereklidir. Bu amaçlar için boya kullanabilirsiniz, ancak malzemenin yapısını vurgulamak istiyorsanız, bu tür nesneleri vernikle kaplamak daha iyidir.
Farklı ağaç veya ağaç türlerinden imal edilen mobilya ürünlerindeki renk karmaşasını ortadan kaldırmak için de harika bir görev üstlenir.
Vernik Çeşitleri ve Kullanım Alanları
Vernik çeşitleri ve kullanım alanları ana başlıklarıyla mat ve parlak olarak sıralanabilir. Fakat teknik detaylara indiğimizde çok daha fazla çeşide sahip olduğu görülmektedir.
Alkyd Verniği:
Yaygın bir vernik türüdür ve organik bir çözücü ile elde edilir. İçerisinde bulunan alkid reçenesi, farklı yüzeylere uyum sağlayabilmesini sağlar ve neme karşı dirençli olmasından ötürü dış alanlarda da kullanılabilir. Şeffaf, hafif katı ve kalın tabakalı bir verniktir. Genel anlamda en çok kullanılan türlerden biri sayılır ve iç mekânda da güzel sonuçlar verir.
Bitümlü vernik:
Reçine ve yağlar ile elde edilen, deformasyon gücü yüksek olan kimyasal maddelere karşı dayanıklıdır. Ahşaplar dışında metaller için de kullanılan bir vernik türüdür ve korozyon önleyici özelliği vardır.
Epoksi vernik:
Çok bilinen bir vernik türüdür. Genelde iyi yapışma, suya dayanıklı olma ve uzun süreli olarak iyi sonuç verirler.
Alkollü vernikler :
Alkollerde çözünen doğal reçinelerden elde edilir. Genelde müzik aletlerinin dış yüzeyine uygulanır ve pahalıdır.
Nitroselüloz vernik:
Ana maddesi selüloz nitrat olan vernik türüdür. En yaygın vernik türlerinden biri olarak bilinir.
Poliüretan vernik ve alkid-üretan vernik:
Ortam şartlarına karşın çok dayanıklı olmasıyla bilinir. Genelde parke kaplamaları, ahşap enstrümanlar ve mobilyalarda tercih edilir.
Akrilik vernik:
Organik boya ve yağlardan elde edilen akrilik vernikler, metal, cam ve ahşap yüzeylerde dekor amaçlı kullanılır.
Yağlı vernik:
Resim sanatında olmak üzere vernik gibi alanlarda kullanılabilen, bitkisel yağlardan elde edilen amber rengi bir verniktir.
Su bazlı vernik:
Çevre dostu olarak kabul edilir, aşınmaya, UV ışınlarına, nem ve rutubete karşı dayanıklı, mat bir verniktir.
İki bileşenli vernikler:
En modern olanlardır. Operasyonel özellikleri, tek bileşenli ve sulu analoglardan çok daha üstündür. İki bileşenli verniklerin eksikliklerinden, uzmanlık becerileri gerektiren yüksek maliyet ve özenli uygulamaya dikkat etmek önemlidir.
Mat ve Parlak Vernik Farkı Nedir?
Vernikler kullanım alanlarına göre parlak veya mat şeklinde tercih edilebilir. Mat ve parlak vernik farkı nedir? İkisi arasındaki fark bazen kafa karıştırıcı olabilir ancak esasen oldukça farklılardır ve kullanım alanları değişebilir. Son zamanlarda mat vernikler oldukça popüler bir hale geldi. Fakat mobilyalar ve parkeler için genel olarak parlak renkli vernikler tercih ediliyor.
Genel olarak profesyonel mobilyacılar parlak vernik çeşidini kullanırlar. Bu vernik türü, dış darbeler, çizilmeler ve sıvılara karşı yüksek koruma sağlar. Ancak reçine kalitesine göre mat vernik de mobilyaların dış yüzeylerinde koruma alanı oluşturur. Dekoratif açından zenginlik ve farklı tonlar elde edebilmek için her iki verniği de belli süreli aralıklarla kat kat kullanmak mümkündür.
Bu Yazıyı Paylaş!