Ankraj Nedir? Ankraj Çeşitleri Nelerdir? Nerelerde Kullanılır?

Ankraj Nedir?

Ankraj terim olarak; çelik veya demir bağlantı malzemesinin başka bir malzeme veya ortam içerisine sabitlenerek birlikte çalışır hale getirilmesine denilir. Yapı elemanları olarak beton, çelik, epoksi, çekme dübel gibi malzemeler bulunur.

Ankrajın Kullanım Yerleri

• Çelik kolon ve kiriş bağlantılarının yapılması
• Çelik çatı uygulamaları
• Makine montajı yapılması
• Bayrak direği montajı
• Dış cephe uygulamaları
• Bina güçlendirme projeleri
• Bina genişletme projeleri
• Sonradan dökülen merdiven betonlarında
• Unutulan filizlerde
• Sonradan dökülen hatıl demirlerinde kullanılır.

Ankrajların Çeşitleri

Ankrajlar uygulama olarak iki şekilde yapılır.

1. Taze dökülmüş betona yapılan ankrajlar
2. Sertleşmiş ve yeterli mukavemete ulaşmış betona yapılan ankrajlar

Çeliğin yerinde bırakılması durumunda sıyrılmaya direnç gösteren ankraj plakaları, somunlar veya gönyeler mevcuttur.

 

Sonradan yapılan uygulamalarda ankraj plakaları veya gönyeler yoktur. Kimyasal ankrajların tercihi ve ankrajların derinliği hesabı yapılması büyük önem taşımaktadır.

Taze Betona Yapılan Ankrajlar

Olağan süreçte çelik (rot yada donatı) yerleştirilir, üzerine beton dökülür.

Sertleşmiş Betona Yapılan Ankraj

 

Mekanik Ankraj Yapılması

Uygulama kolaylığı nedeniyle mekanik ankrajların yapılması piyasada sıklıkla kullanılmaktadır. Mekanik ankrajların yapılmasında dikkat edilecek hususlar şunlardır.

• Projede verilen derinlik ve çapta ankrajın deliği matkap ile delinir.
• Deliğin dip noktasından itibaren hava kompresörü veya pompa ile hava uygulanarak delik içerisindeki toz temizlenir.
• Mekanik ankrajın üzerinde yer alan boyalı çizgiye kadar çekiç yardımı ile ankraj deliğine yerleştirilir.
• Mekanik ankrajın pulu ile birlikte taban plakası arasında boşluk kalmayacak şekilde yerleştirilir. Görsel olarak kontrol edilir.
• Ankrajın  çapına göre tablo 1 de verilen kurulum tork değerine göre tork anahtarı ile sıkılır. Fazla tork betona zarar verir, az tork yeterli tutunmayı gerçekleştirmeyeceği için güven vermez.
• Plaka ile ankrajın rotu arasındaki boşluk, tork yapıldıktan sonra kimyasal ankraj ile doldurulur.
• Ankrajı veya Filiz ekimi uygulamasını yapacak olan uygulamacının «Uygulamacılar için Ankraj (ya da Filiz Ekimi) Eğitimi Sertifikası» almış olması önerilmektedir.
• Yapılan ankrajlardaki  uygulamaların minimum %2,5’u çekme testine tabi tutulmalıdır.

Kimyasal Ankraj Yapılması

Kimyasal ankrajların yapılmasında dikkat edilecek hususlar şunlardır.

• Projede verilen derinlik ve çapta ankrajların deliği delinir.
• 6 bar basınçlı kompresör ile deliğe dip noktasından hava uygulanarak toz ve pisliklerden temizlenir.
• Uygun çapta fırça ile delik için en az 2 kez temizlenir.
• Tekrar kompresör ile hava verilerek temizlik yapılır.
• Delik dip noktadan kimyasal ankrajlar ile doldurulmaya başlanır.
• Delik derinliğinin 2/3 ü kadarı kimyasal ankrajlar ile doldurulur.
• Ankrajların rotu deliğe yerleştirilir.
• Tablo 2 de belirtilen tmax torku uygulanır.
• Plaka ile ankrajların rotu arasında kalan boşluk torklamadan sonra aynı kimyasal malzeme ile doldurulur.

Filiz Ekimi Yapılması

Filiz ekimi ile ankrajların yapılmasında dikkat edilecek hususlar şunlardır.

• Pürüzlendirilmiş yüzeyde, projede verilen derinlik ve çapta ankrajın derinliği delinir.
• 6 bar basınçlı kompresör ile deliğe dip noktasından hava uygulanarak toz ve pisliklerden temizlenir.
• Uygun çapta fırça ile delik için en az 2 kez temizlenir.
• Tekrar kompresör ile hava verilerek temizlik yapılır.
• Delik dip noktadan kimyasal ankraj  ile doldurulmaya başlanır.
• Delik derinliğinin 2/3 ü kadarı kimyasal malzeme ile doldurulur.
• Filiz donatıları deliğe yerleştirilir.
• Montaj bekleme süresinden sonra yeni yapı donatı demirleri filiz demirlerine bağlanır.
• Kürlenme süresinden sonra yeni yapı betonu dökülür.

Çekme ve Kesme Yüklerinde Ankrajın Yenilme Modları