Aç-kapa (kademeli) betonarme perde
Aç-kapa (kademeli) betonarme perde, kazı çukurunun stabilitesini sağlamak ve sağlamlaştırmak amacı ile yapılan düşey destek elemanıdır.
Kazıklı perde, diyafram perde, palplanş perde ve betonarme kuyu perde gibi yapımı tamamlanmış yatay destek elemanlarında oluşan kuvvetlerin zemine aktarılması için inşa edilen düşey destek elemanlarıdır.
Aç-kapa (kademeli) betonarme perde inşası temel çukuru kazısı ile birlikte kademeli olarak yapılır.
Fore kazık ve kuyu perde imalatları kayalık zeminlerde maliyetli olacağı için aç kapa betonarme perde tercih edilir.
Perde imalatı anolar halinde yapılır ve anoların büyüklüğü zeminin cinsine göre değişiklik gösterir. Anolar kaya veya kendini tutabilen zeminlerde daha büyük alınabilir. Kendini tutamayan zeminlerde ise dar anolar halinde alınmalıdır. Su seviyesi altında imalat yapılması durumunda suyun perde yapılacak alandan uzaklaştırılması gerekir.
Aç-kapa (kademeli) betonarme perde imalatı destekli ya da ankrajlı olarak yapılır. Kazı yapılacak alanda yüzeyi perde ile kaplı kazı aynasının meydana getirilmesi gerekir.
İmalat esasları
- Zemin şartlarına göre yapılacak anonun ebatları belirlenir.
- Yapılacak ano önündeki hafriyat alınır.
- Ano yapılacak kazı cephesinde zemin veya kaya yüzeyi traşlanır.
- Temel çukurunda yapılan kazının ardından projeye uygun çelik donatı yerleştirilir.
- Perde imalatı parça parça anolar halinde yapılacağı için donatı filizleri yan kısımda ve alt kısımda yerleştirilir. (Bir sonraki yapılacak perde ile komşu yan ve alt kısım)
- Bir sonraki perde için bırakılan filizler bükülerek döküm yapılacak perde içerisinde bırakılır.
- Özellikle alt kısımda donatı filizlerinin bırakılmasında titiz davranılması gerekir.
- Filiz için bırakılan donatı büküldükten sonra yaklaşık 10 cm’lik bir kum veya çakıl dolgu tabakası içerisine bırakılırsa bir sonraki aşamada açığa çıkması ve düzeltilmesi daha kolay olacaktır.
- Çelik donatı kafes imalatı tamamlandıktan sonra perde kalıbı yapılır ve perde önü hafriyat ile desteklenir.
- Bir üst kısımdaki perde tamamlandığı için betonu dökebilmek için kurt ağzı adı verilen bir boşluk bırakılır.
- Betonun yerleştirilmesi vibratör ile birlikte sıkıştırılarak yapılır.
- Beton sertleşip yeterli prizi aldıktan sonra kalıplar sökülür.
- Anolar halinde imalatı yapılan aç-kapa betonarme perde boru destek veya ankrajlar ile desteklendikten sonra bir sonraki kademe kazısına geçilebilir.