ARD-GERME BETONARME YAPILAR
Bu yazımızda ard germe beton nedir, avantajları ve yapım yöntemi hakkında bilgi vereceğiz.
Çelik hem çekmeye hem de basınca dayanıklı bir malzemedir. Betonun ise basınç dayanımı yüksek , çekmeye karşı dayanımı zayıftır. Betonun çekmeye karşı dayanımının az olmasından dolayı çekme gerilmelerinin azaltılması yada ortadan kaldırılması gerekir. Bunu sağlamak için kesite eksantrik veya konsantrik basınç kuvveti uygulanır. Eksantrik kuvvetin beton imalatına sonra veya önce uygulanma sırasına göre ard germe veya ön gerilme denilir.
Özellikle sanayi tesislerinde, fabrikalarda, köprülerde büyük açıklıklara ve geniş alanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tür yapılarda geniş açıklıklar için ard germeli sistemler sıklıkla tercih edilmektedir.
Daha önceden fabrikalarda, kısa sürede seri bir şekilde ön üretimli kolonlar, kirişler, döşemeler imal edilir. Yapılacak alana nakliye ile sevkedilen hazır imalatların montajı kısa sürede yapılarak, yapının iskeleti hızlı bir şekilde oluşturulur. Vinçler yardımı ile hazırlanan elemanlar önceden hazırlanmış soket üzerine kolaylıkla yerleştirilir.
Ard Germeli Beton Sistemin Avantajları
- Üretiminin kolay olması.
- Bağlantı detaylarının kolay bir şekilde yapılması.
- Klasik kolon kiriş birleşiminde elde edilen sismik performans.
- Maliyet olarak klasik kolon kiriş birleşimine yakın olması.
- Sismik yüklere karşı yeterli seviyede birleşim performansı vermesi.
- Geniş açıklıkları daha küçük kesit alanlı elemanlar ile geçilebilmesi.
- Oluşacak çatlakların azalması dolayısıyla donatının korunmasının daha iyi olması.
- Ön üretimli eleman üreten işletmelerde büyük ekonomik avantaj sağlar.
- Seri üretim olduğu için yerinde imalata göre daha hızlı üretim gerçekleşir.
- Yapının montaj süresi kısa olduğu için şantiye sahasında depolama sorunları olmaz.
- Yerinde imalatı zor olan yapısal şekillerin üretimi atölyelerde çok daha kolay yapılabilir.
- Yapıda tesisat montajı için kanallar, montaj elemanları kolaylıkla eklenebilir.
Ön çekme verme metodları
Çelik halatlar üzerine uygulanan gerilmenin, betonun prizini almasından önce veya sonra olması durumuna göre metoda ismini vermektedir. Prefabrike elemanlarda ön germe metodu ve ard germe metodu olmak üzere iki şekilde ön çekme yapılır.
1. Ön germe metodu
- Üretilecek numunenin donatısı özel bir çelik kalıp içerisine yerleştirilir
- Ön germe yükü verilecek yüksek mukavemetli çelik halatlar kalıp içerisine istenilen formda olacak şekilde yerleştirilir.
- Hidrolik piston veya vinç yardımı ile çelik halatlar öngörülen yük miktarı kadar çekilir.
- Torondaki (özel çelik halat) uzama miktarı kayıt edilir.
- Projede istenilen miktar kadar çekilen toron iki ucundan kilitlenerek sabitlenir.
- Çelik halatlar çekili ve kilitli durumda iken beton dökülür. Beton küp numune alınır.
2. Ard germe metodu
- Ön çekme metodunda olduğu gibi özel çelik kalıp içerisine donatı yerleştirilir.
- Ön çekme metodundan farklı olarak çelik halat yerine daha sonradan çelik halatların geçeceği spiral borular yerleştirilir.
- Beton küp numuneleri alınır ve beton dökümü tamamlanır.
- Alınan numuneler basınç testine tutulur.
- İstenilen mukavemete ulaşmışsa plastik spiral boruların içerisinden çelik halatlar geçirilir.,
- Kitleme aparatları toron üzerine yerleştirilir.
- Çelik halatlar hidrolik piston veya vinç yardımı ile projede istenilen miktar kadar kademeli olarak çekilir.
- Torondaki uzama miktarı kayıt edilir.
