Küfeki taşı nedir? Özellikleri nelerdir ve kullanım alanları nerelerdir? Bu özel taş üzerine tüm merak ettiğiniz bilgileri bu yazıda sizlere sunduk.
Mimar Sinan tarafından yapılarında sıklıkla yer verilen küfeki taşı, Roma ve ardından Bizans dönemlerinde de mimari yapılarda “İstanbul taşı” adıyla sıklıkla kullanılmıştır. Sağlam ve sağlıklı olması nedeniyle özellikle geçmiş dönemlerde ünlü mimarlar tarafından kullanılan doğal taş, günümüzde de tercih edilmektedir.
Küfeki Taşı Nedir?
Yazın serin kışın ise kullanıldığı ortamı daha sıcak tutarak tersine ısı yalıtımı sağlayan, fosil, silis, kalker çökeltileri sonucunda meydana gelen tamamen doğal tortul taşlar sınıfındadır.
Taşın fiziksel ve kimyasal özelliklerinin sağlıklı ve yapılarda kullanım için ideal olması, tercih edilmesinin önemli nedenleri arasındadır. Ocaktan çıktıktan sonra belirli bir süre kolay işlenebilir yapıda olması da, yine Küfeki taşını tercih nedeni yapmaktadır.
Küfeki Taşı Kimyasal ve Fiziksel Özellikleri
- Sedimanter (Tortul) bir taş türüdür.
- Yüzyıllardan beri İstanbul ve Trakya’nın yapı taşı gereksinimini karşılayan; “lümaşelli kalker”, “maktralı kalker” ya da “Bakırköy Taşı” adlarıyla da bilinen deniz kabuklarının çoğunlukla da istiridye kabuklarının oluşturduğu bir kalker çeşitidir.
- Bileşimindeki karbonat oranı yüksek olduğu için, asitle reaksiyonunda hızlı bir köpürme izlenir.
- Bol fosilli, boşluklu, kalsit özellikli bir dokusu vardır.
- Açık bej, açık sarı, gri tonlarda, ince taneli ve kumlu görünümde, fosilli, boşluklu ve kristalli, kompakt bir taş tonlarında, ince taneli ve kumlu görünümde, kompakt bir kayaçtır.
- Diğer önemli bir özelliği, doğadan çıktığı anda her türlü işleme uygun olması ve kolay işlenmesi; havayla temastan sonra ise bünyesine karbondioksit alarak ikincil bir hidratasyonla sertliğinin artması, dayanıklılık ve güç kazanmasıdır.
- Su içinde bulunduğu durumlarda da özellikleri değişmez.
- El işlemelerine uygun ve tarihi eser restorasyonunda en çok kullanılan taş çeşitidir.
- Üzerine çivi çakılabildiği için de mimari projelerin çatı, kapı ve pencere altları için uygundur.
- İstanbul taşı” olarak da bilinir. 2000-2500 yıl gibi uzun bir zaman kadar dayanıklı olmuş bir doğal taştır.
- Yaz aylarında sıcağı, kış aylarında ise soğuğun etkisini azaltarak ısı yalıtımı sağlar.
Ülkemizdeki üretim yerleri
Bakırköy kireçtaşı ya da maktralı kalker olarak ta isimlendirilen küfeki taşı İstanbul’un batısında Davutpaşa, Bakırköy, Sefaköy arasındaki alandan çıkarılmaktadır. Üretimi oldukça sınırlı olmakla beraber bugün de sürdürülmektedir.
Küfeki Taşı Kullanım Alanları
Özellikle yapı duvarlarında oldukça tercih edilen doğal taşlardan biridir. Tarih boyunca sağlamlığı nedeniyle yapıların duvarlarını süsleyen taş, İstanbul surlarının duvarları gibi önemli yapılarda tercih edilmiştir.
Dünyanın gelmiş geçmiş en ünlü mimarlarından biri olan Mimar Sinan’ın eserlerinin önemli bir kısmında, Küfeki taşının görülmesi mümkündür. Dekoratif amaçlı kullanılabilmesi için, sanatsal bir işleme gerekmektedir. Bizanslılar İstanbul’da bulunan Yukarıkapı Surları ve Ayasofya’da Küfeki taşını yoğun biçimde kullanmışlardır.
Sütunlar, yapı kemerleri, duvarlar, harpuştalar, çeşmeler ve iç dış mekânlarda yaygın bir kullanım alanına sahiptir.
Bu Yazıyı Paylaş!