Cam Mozaik
Cam Mozaik, Dış ve iç mekânlarda mimari açıdan dekoratif süslemelerde kullanılan kaplama çeşididir.
Tanımı
Cam mozaik, dış ve iç mekânlarda mimari açıdan zengin, güzel, zevkli görünüm sağlamak amacı için kullanılan dekoratif ve fonksiyonel bir kaplama malzemesidir. Her biri 10×10, 13×13, 20×20, 20×40 mm gibi değişik ölçülerde üretilen cam mozaikler, fabrikasyon olarak 3. sınıf bir kâğıt tabakasının üzerine dizili olarak yapıştırılmıştır. Kâğıda yapışan taraf, cam mozaiğin iyi yüzüdür. Kâğıt plakalar hâlindeki mozaik, duvarda çimentolu sıva üzerine kâğıt kısmı dışarı gelecek şekilde yapıştırılır. Kaplama işi bitince yüzeyden kâğıt ıslatılarak temizlenir.
Cam Mozaik Üretim Süreci
Cam mozaik tesisinin ham maddesi hurda cam ve cam boyasıdır. Toplanan hurda camlar önce cam eleğine atılarak kaba pisliklerden arındırılır. Kaba pisliklerden ve yabancı maddelerden arındırılan camlar, mevcut değirmene konularak yaklaşık 4,5 – 5 saat öğütülür. Değirmenden çıkarılan cam unu, 0,50 meç cam unu eleğinde elenerek tane boyutu ayarlanır.
Öğütülen ve elenen cam unu miksere konularak belli bir oranda nemlendirilir. Eğer renkli mamul yapılacaksa miksere özel cam boyası eklenir. Nemlendirme işlemi prese hazırlık işlemidir. Nemlendirilen cam unu, pres silosuna doldurulur ve şekillendirilerek preslenir. Preslenen cam unu, presin itme mekanizmasıyla doğrudan fırına girer. Fırın 20 m uzunluğundadır. Bu mesafeyi preslenen cam tozu yaklaşık 19 dakikada alır ve cam tozu pişerek yarı mamul hâlini alır.
Yarı mamul hâlindeki cam mozaik, içerisindeki az miktardaki kırık ve farklı boyutlardaki ıskartalardan arındırılmak için mamul eleğine atılır ve dizgi işlemine başlanır. Dizgi işleminde dizgi kalıplarına yerleşen yarı mamul, 31x31cm ölçülerindeki kraft kâğıda veya fileye yapıştırılır ve kurutma kalıplarında kurutularak kutulanmaya hazır hâle gelir. 1 m2 mozaik, 31×31 cm ebatlarında 10 adet plakadan oluşur ve cam mozaiğin tane ebatlarına göre yaklaşık 8–11 kg ağırlığındadır. 1 kutu mozaik 3 m2 olup 30 plakadan oluşur ve yaklaşık 24–33 kg ağırlığındadır. Aşağıdaki resimde cam mozaiğin imalat süreci görülmektedir.
Amacı
Cam mozaik kaplamasının çok çeşitli amaçları vardır.
Bunlardan bazıları şunlardır:
- Dekoratif bir malzemedir. Mimari açıdan güzel bir görünüm sağlar.
- Çok zengin desen seçenekleri sayesinde müşteri memnuniyeti sağlar.
- Binaların dış yüzeyini hoş ve zarif göstererek şehri güzelleştirir.
- Fonksiyonel bir malzeme olması nedeniyle birçok mekânda rahatlıkla kullanılır.
- Nem ve sudan etkilenmez.
- Soğuk ve sıcağa karşı izolasyon sağlar.
- Aşınmaz.
- Uzun ömürlüdür.
- Kolay temizlenir.
- Boya gerektirmez.
Cam Mozaiğin Kullanıldığı Yerler
Yapıların birçok yerinde kullanılır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Binalarda dış cephe kaplaması olarak kullanılır.
- Kolon ve sütunların kaplanmasında kullanılır.
- Zemin kaplaması olarak kullanılır.
- Yüzme havuzlarında kaplama olarak kullanılır.
- Banyo, hamam, sauna gibi mekânların kaplanmasında kullanılır.
- Mutfakların kaplanmasında kullanılır.
- Antre, hol, balkon gibi mekânların kaplanmasında kullanılır.
- Müşterilerin istediği farklı mekânlarda dekoratif amaçlı kullanılır.
Yüzeye Cam Mozaik Yapmada Kullanılan Araç ve Gereçler
Bunlar;
- harç teknesi,
- mekanik karıştırıcı ve uçları,
- çırpaç (el ile çırpma aracı),
- el arabası,
- su kovası ve su ölçeği,
- üstübü,
- sünger,
- süpürge,
- iskele,
- ip,
- su hortumu,
- su fıçısı,
- kürek,
- çelik mala,
- taraklı mala,
- sıvacı küreği,
- plastik tokmak,
- mastar,
- şakul,
- su terazisi,
- metre,
- takoz fırça,
- maket bıçağı,
- cam mozaik,
- mozaik yapıştırıcısı,
- su,
- iş gözlüğü,
- iş kıyafeti,
- eldiven,
- çizme,
- baret,
- emniyet kemeri,
- toz maskesidir.
Yüzeye Cam Mozaik Yapma Kuralları
- Yapım için gerekli araç ve gereçler hazırlanmalıdır.
- Uygulamada kullanılan aletler temiz olmalıdır.
- Mozaik kaplaması çimento harcı ile yapılmış sıva üzerine yapılmalıdır.
- Mozaik kaplaması yapılacak yüzey yüksek ise iskele kurulmalıdır.
- İskelede emniyet tedbirleri mutlaka alınmalıdır.
- Harç teknesi harç karmak için hazırlanmalıdır. Harç teknesinin içinde harç kalıntıları, kir, yağ vb. gibi maddeler olmamalı, harç teknesi iyice temizlenmelidir.
- Harç teknesine gerektiği kadar temiz su konulmalıdır. Su içilebilecek temizlikte olmalıdır. Harç teknesine mozaik yapıştırıcısının ambalajı arkasındaki uygulama talimatında verilen su oranı kadar su konulmalıdır.
- Mozaik yapıştırıcı torbası maket bıçağı ile düzgünce açılmalı ve yapıştırıcı su yüzeyini örtene kadar tekne içine sepelenmelidir.
- Yapıştırıcının suyu emmesi için yaklaşık 1–3 dakika beklenmelidir.
- Elle veya el mikseri yardımıyla yapıştırıcı istenilen kıvama kadar homojen karıştırılmalıdır. Harcın olgunlaşması için 5–10 dakika beklenmelidir ve uygulamaya başlamadan önce harç tekrar karıştırılmalıdır.
- Mozaik kaplaması yapılacak yüzeyin alt köşelerine yerleştirilecek mastar, terazisinde olmalıdır.
- Yapıştırma harcı yüzeye iyice sürülerek taraklı malayla taraklanmalıdır.
- Cam mozaiğin arka yüzeyine yapıştırma harcı iyice sürülmelidir. Harcın mozaiklerin arasındaki boşlukları tamamen doldurmasına özen gösterilmelidir.
- Mozaik kaplaması yapılacak yüzeyin alt köşelerine cam mozaik levha, peşsiz ve çarpık olmayacak bir biçimde yapıştırılmalıdır. Uygulanan mozaikte desenler varsa levhalar desen numaralarına göre yapıştırılmalıdır.
- Cam mozaik levhalar, birbirine bitişik vaziyette, peşsiz ve çarpık olmayacak biçimde yerleştirilmelidir. Mozaik levhalar, sıvacı küreği veya tahta bir takoz yardımıyla iyice sıkıştırarak yüzeye tam yapışması sağlanmalıdır.
- Mozaikler yüzeye yapıştırdıktan sonra iklim şartlarına göre 6–12 saat kuruması beklenmelidir. Bu süre dolmadan yüzeydeki kâğıt sökülmemelidir.
- Mozaik üzerindeki taşıyıcı kraft kâğıt, takoz fırça suya batırılarak ıslatılmalı ve dikkatlice kaldırılmalıdır.
- Mozaik yüzeyi kontrol edilmeli varsa açık kalan derzler yapıştırma harcı veya fuga ile doldurulmalıdır.
- Mozaik yüzey üstübü ya da bez ile silerek parlatılmalıdır.
- İş bitiminde araç ve gereçler toplanıp temizlenmelidir.
- İşin yapıldığı yer temizlenmelidir.
UYGULAMA VİDEOSU
Kaynak: megep
