Agrega nedir sorusunun üzerinde duracağımız bu yazıda agreganın kullanım alanları, özellikleri, çeşitleri ve avantajları konularını ele alacağız.
Beton imalatında kullanılan malzemelerden birisidir. Temel olarak betonların daha sağlıklı ve istenilen özelliklerde üretilmesinde etkili önemli unsurlar arasında yer almaktadır.
İmal edilecek betona göre agrega özellikleri farklılık göstermekte ve üretimde kullanıldığında avantajları ile dikkat çekmektedir.
Agrega Nedir?
Beton imalatında ihtiyaç duyulan taş malzemelerdir diyerek, agrega nedir? sorusunu cevaplandırabiliriz. Ancak bu malzemenin özellikleri, mutlaka üretilecek betondan beklenen özelliklere uygun bir şekilde olmalıdır. Günümüzde istenilen özellikler taşıyan betonların en önemli unsurlarından biri olarak bilinmektedir.
Beton üretiminde içeriğin %75 dolaylarındaki kısımlarını agregalar oluşturmaktadır. Bu nedenle elde edilen betonun vazgeçilmez bir parçası veya malzemesi olarak bu taşlardan bahsetmek mümkündür.
Çimentonun etkisiyle güçlü şekilde bu taşlar arasında bir bağlantı oluşmakta ve bu bağlantı beton mukavemetini ve sağlamlığını tamamen artırmaktadır.
Elde edilen yoğun ve sert kütlenin sayesinde, yapıların çok daha sağlam olmasına etki eden bir malzeme olarak kullanılmaktadır.
Beton Dayanımında Etkili Olan Agrega Özellikleri Nelerdir?
Beton dayanımı konusunda kullanılan agregaların önemli bir payı vardır. Zira bu malzemeler olmadan sağlam bir beton ve dolayısıyla yapı sağlamlığından bahsetmek mümkün değildir. Ancak beton kalitelisini artırmak için, aşağıdaki unsurların agrega özellikleri arasında yer alması yani uygun standartları karşılaması önemlidir.
- Boşluk içeren tanelerin olmaması, betona katkısı açısından önemlidir. Bu yüzden sert tanelere sahip olması, beton sağlamlığını artırdığı bilinmektedir.
- Tane boyutlarının uzun ve yayvan yapıda olmaması da bu malzemelerin taşıması gereken özellikleri arasındadır. Yayvan ve uzun olan taşların beton tutulumu, yuvarlak doğal çakıllı taşlara göre daha azdır.
- İçeriğindeki organik madde düzeyinin yeteri miktarda olması da beton sağlamlığı açısından önem taşımaktadır.
- Tane boyutu dikkate alındığında iyi bir dağılım göstermesi, elde edilmesi planlanan beton dayanımını ciddi ortanda artırmaktadır.
- Beton içerisinde kullanılan tane boyutu, tür ve biçimi, mutlaka dikkate alınması gereken şeylerden biridir.
- Çimento ile temastan sonra zarar verici bir etkileşime girmesi, beton sağlamlığını önemli ölçüde ortadan kaldırmaktadır. Bu yüzden benzer durumlardan kaçınacak taşların tercih edilmesi ve teknik kullanım açısından da dikkat edilmesi gerekir.
- Aşınma ve basınç gibi dış etkilere karşı dayanıklı yapıda malzeme seçimi yapılmalıdır. Aksi halde bunun beton sağlamlığına ciddi olumsuzluklar içerdiği bilinmektedir.
- İçerisinde deniz kabuğu, kömür veya odun parçacıkları gibi beton kalitesine ciddi zararlar verecek malzemeler bulunmamalıdır.
Silis içerikli gireceği etkileşimin betona olumsuz katkıları da dikkate alındığında, bu malzemenin %9’dan fazla olmamasına dikkat edilmelidir. Yani silis içerikli mineral yapılar, ağırlık bakımından beton içerisinde en fazla yüzde 9 oranında olmalıdır.
İnşaat ve yapı alanında en fazla kullanılan hammaddelerden biri olan agregalar, seçiminde maksimum dikkat gerektiren malzemelerdir. Özellikle yapının en temel taşı olan ve yapı sağlamlığına doğrudan etki eden betonun mukavemetini artıran malzemelerin başında gelmesi, bu malzemenin önemini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Yapılan inşaat çalışması ne olursa olsun şüphesiz ki agregalar her türlü yapıda bu nedenle hayati önem taşımaktadır.
Genel olarak ihtiyaç bakımından agregaları ele aldığımızda, tüm madencilik birimleri arasında bu ürünü ilk sırada görmek mümkündür. Zira agrega olmadan yapıları ayakta tutacak bir beton yapısından söz etmek pek mümkün değildir. Beton yapının yer aldığı her türlü inşaat de en önemli malzemelerin başında agrega çeşitleri listenin başında yer almaktadır.
Agrega Nerelerde Kullanılır?
Temel kullanım alanları beton imalatı olmakla birlikte, mıcır tarzındaki taşların yol yapım ve peyzaj çalışmalarında doğrudan kullanılması mümkündür. Nadiren renkli ve sıra dışı bir görünüme sahip olan türleri, kısmen dekoratif amaçlarla da kullanılmaktadır.
Agregalar ile elde edilen beton harçlar ise her türlü yapının inşasında kullanılmaktadır. Özel veya kamu sektörü binaları, yol yapım çalışmaları, köprüler ve benzer şekilde betona ihtiyaç duyulan akla gelebilecek her türlü alanda kullanılmaktadır.
Agrega Çeşitleri Nelerdir?
Tane çaplarına göre agrega çeşitleri iri, ince ve mineral filler olarak üç ayrı türe ayrılmaktadır. Ancak bu ürünün sınıflandırılmasını ayrı başlıklar altında sınıflandırmak mümkündür. Buna göre çeşitleri şunlardır;
Elde edilişlerine göre; Teras, deniz ve dere olarak üç sınıfa ayrılırlar.
Birim hacim ağırlıklarına göre; Hafif ve ağır olmak üzere iki sınıfa ayrılırlar.
Tane boyutuna göre; Tuvenan, iri ve ince olarak alt kategorilerde yer alırlar.
Tane şekline göre; Keskin köşeli, uzun, yassı ve yuvarlak olmak üzere dörde ayrılırlar.
Mineralojik yapılarına göre; Mika mineralli, karbonat mineralli ve silis mineralli olarak çeşitlendirilirler.
Jeolojik yapılarına göre; Metamorfik, tortul ve volkanik olarak üç ayrı sınıfta toplanırlar.
Kaynaklarına göre; Yapay ve doğal diye iki başlıkta toplanırlar.
Yüzey yapılarına göre; Granüler, pürüzlü, petekli, kritalli ve düzgün olarak beş ayrı sınıfta toplanırlar.
Bu içeriğimizin ardından “Mıcır taşı” üzerine hazırladığımız son derece kapsamlı yazımızı da mutlaka okumalısınız.
1 m3 beton fiyatı, hazır beton fiyatı
Bu Yazıyı Paylaş!